Yüce dinimiz İslam, helal kazanç elde etme konusunda meşru olma prensibini esas almış, hileli alışverişle kazanç elde etmeyi yasaklamıştır. Yüce Allah Kur’an-ı Kerim’de mü’minleri haksız kazanç elde etmekten sakındırmış, karşılıklı rızaya dayalı, dürüst ticaret yoluyla meşru kazanç sağlamaya teşvik etmiştir.   Hz. Peygamber (s.a.s.) de, “Kazancın en iyi ve temiz olanı hangisidir?” diye sorulması üzerine “Kişinin el emeği ve aldatma bulunmayan meşru ticaret ile elde edilen kazançtır” cevabını vermiştir. İslam’ın meşru kabul ettiği kazanç yollarından biri de alışveriş, yani ticarettir. Kur’an-ı Kerim’de, “Allah, alışverişi helal, ribâyı haram kıldı” buyrularak ticaretin, meşrû bir kazanç yolu olduğu faizin ise haram olduğu ifade edilmiştir.   Allah Resûlü (s.a.s.) de, peygamberlikle görevlendirilmeden önce ticaretle meşgul olmuş, her işin de olduğu gibi ticarette de doğruluğu, dürüstlüğü ve güvenirliği ile insanlığa en güzel örnek olmuştur. Burada Hz. Peygamber’in çok önem verdiği alışverişteki güven üzerinde kısaca durmak gerekir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, alışverişin özü karşılıklı güvendir. Alışverişte güven ortadan kalktığı ve güvensizlik yaygınlaştığı zaman insanlarda her şeyi şüphe ve ihtiyatla karşılama duygusu gelişir. İnsanlar arasındaki manevî bağlar zayıflar.   Kur’an-ı Kerim’de ve Hz. Peygamber (s.a.s.)’in hadislerinde ticaret ile ilgili haram ve helal sınırları belirtilmiş, ticaret ahlâkı ile ilgili her Müslümanın uyması gereken genel ilkeler konulmuştur. İslam’ın uygun gördüğü bir ticaret hayatın oluşması ve alışveriş yoluyla helal kazanç elde etmek için dikkat edilmesi gereken hususları şöyle sıralayabiliriz:   Doğruluk ve dürüstlükten ayrılmamak. Yalan konuşmamak. Yemin ederek satış yapmamak. Ölçü ve tartıda hile yapmamak. Kusurlu mal satmamak. İhtikâr (Karaborsacılık) yapmamak. Ticaret insanı Allah’a kulluk yapmaktan alıkoymamalıdır. Kültürümüzün bir ürünü olan ve ticaret ahlakının nasıl olması gerektiği noktasında mutlaka üzerinde söz edilmesi gereken ahilik teşkilatı, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde Anadolu’da yaşayan halkın sanat, ticaret, ekonomi gibi çeşitli meslek alanlarında yetişmelerini sağlayan, onları ahlaki yönden yetiştiren, çalışma yaşamını iyi insan meziyetlerini esas alarak düzenleyen bir örgütlenmedir. Ahiliğin genel ilkelerinden birkaç tanesi şöyledir. İşinde ve hayatında, kin, çekememezlik ve dedikodudan kaçınmak. Ahdinde, sözünde ve sevgisinde vefalı olmak. İyi huylu ve güzel ahlâklı olmak. Şefkatli, merhametli, adaletli, faziletli, iffetli ve dürüst olmak. Aza kanaat, çoğa şükrederek dağıtmak.  İçi, dışı, özü, sözü bir olmak. Fani dünyaya ait şeylerle öğünmemek, böbürlenmemek. Fakirlerle dostluktan, oturup kalkmaktan şeref duymak. İyilerle dost olup, kötülerden uzak durmak. Zenginlere, zenginliğinden dolayı itibardan kaçınmak. İnsanların işlerini içten, gönülden ve güler yüzle yapmak. Hakka, hukuka uymak, hak ölçüsüne riayet etmek. Ayıp ve kusurlarını örtmek, gizlemek ve affetmek.   Bunlara ilave olarak ticaretle meşgul olan bir Müslüman; müşteriye iyi muamele etmeli, borçlarını zamanında ödemeli;  alacakları hususunda borçlusuna kolaylık göstermeli, sözünde durmalı, çalıştırdığı işçilerin emeğinin karşılığını vermeli, sigortalarını yaptırmalı, onların vücutlarının sağlığı için ve de daha verimli çalışmaları için onları dinlendirmeli, satmak için aldığı malı daha ucuza alayım diye kötülememeli, satarken de daha pahalıya satayım diye malı övmemeli, pazarlık arasına girerek alışverişi bozmamalıdır.   Ticarette helal yoldan ve meşru sınırlar içerisinde kâr etmek, kazancını artırmak isteyen Müslüman özünde, sözünde, ticaretinde, işinde, sanatında, hep dürüst ve güvenilir olmalı, İslam ticaret ahlâkının gerektirdiği ölçü ve prensiplerden ayrılmamalıdır.